Bakteriyel endotoksinler, gram-negatif bakterilerin dış membranında bulunan lipopolisakkaritlerdir (LPS). Bu endotoksinler, insanlarda ve hayvanlarda pirojenik (ateş yapan) reaksiyonlara neden olabilir, bu nedenle steril medikal ürünlerin ve enjekte edilebilir ilaçların endotoksin içermemesi önemlidir.

Bakteriyel endotoksin testi (BET), endotoksinlerin tespiti için kullanılan bir yöntemdir ve Limulus Amoebocyte Lysate (LAL) testi olarak da bilinir. LAL testi, at nalı yengecinin (Limulus polyphemus) amöbosit hücrelerinden elde edilen bir lizatın endotoksinlere duyarlı reaksiyonuna dayanmaktadır.

LAL testinin temel yöntemleri şunlardır:

1. **Jel Pıhtılaşma Yöntemi**: Bu yöntemde, LAL reaktifi ile endotoksinin varlığında bir jel oluşumu gerçekleşir. Test, belirli bir süre sonunda tüpte gözle görülür bir pıhtının oluşup oluşmadığını kontrol ederek gerçekleştirilir.

2. **Türbidimetrik (Bulutlanma) Yöntemi**: Bu yöntemde, endotoksinin varlığında bir bulanıklık oluşumu tespit edilir. Bulanıklık miktarı, endotoksin konsantrasyonu ile doğru orantılıdır ve spektrofotometre ile ölçülür.

3. **Kromojenik (Renkli) Yöntem**: Endotoksin varlığında, LAL reaktifi ile bir renk değişikliği oluşur. Renk değişikliği miktarı, endotoksin konsantrasyonu ile doğru orantılıdır ve spektrofotometre ile ölçülür.

Testin uygulanması sırasında, örnek hazırlığı, doğru sıcaklıkta inkübasyon ve çeşitli kontrol örneklerinin kullanımı gibi birçok parametre dikkate alınmalıdır. Ayrıca, LAL testi son derece duyarlıdır ve kontaminasyonu önlemek için özel önlemler alınmalıdır.

Yakın zamanda, rekombinant faktör C bazlı yöntemler (rFC) gibi alternatif endotoksin tespit yöntemleri de geliştirilmiştir. Bu yöntemler, doğal kaynaklardan (at nalı yengeçlerinden) elde edilen reaktiflere olan bağımlılığı azaltmayı amaçlar.

Endotoksin testleri, ilaçlar, medikal cihazlar, implantlar ve diğer tıbbi ürünlerde endotoksin seviyelerini belirlemek için esastır. Bu testler, ürünlerin güvenli ve etkili olmasını sağlamak için düzenleyici kurumlar tarafından genellikle zorunlu tutulmaktadır.